Việc lắp đặt thiết bị hệ thống giám sát hành trình tàu cá (VMS) là công tác quan trọng trong việc quản lý tàu cá, đảm bảo an toàn cho ngư dân, truy xuất nguồn gốc hải sản và ngăn chặn việc khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Hiện nay Việt Nam đang đẩy mạnh công tác lắp đặt VMS tàu cá và xử lý vi phạm.
Hệ thống giám sát hành trình tàu cá (VMS) là gì?
- Hệ thống giám sát VMS (Vessel Monitoring System) là hệ thống được tích hợp các thiết bị lắp đặt trên tàu cá kết nối với trung tâm dữ liệu quản lý tàu cá, giám sát hành trình và các hoạt động của tàu trên biển.
- VMS là cung cấp thông tin về vị trí, vết đi và hoạt động của tàu cho nhà quản lý. Cung cấp thông tin giữa trạm quản lý và tàu thuyền hoạt động trong vùng kiểm soát của hệ thống.

- Việc sử dụng thiết bị VMS góp phần vào việc quản lý hoạt động nghề cá bằng công nghệ mới như: Hỗ trợ tìm kiếm cứu nạn; ước tính trữ lượng nguồn lợi thủy sản dựa trên cơ sở dữ liệu VMS; có thể xác định được phạm vi ngư trường chính xác; đặc biệt, có thể xác định được hành vi khai thác thủy, hải sản trái phép của tàu cá.
Thực trạng việc lắp đặt hệ thống VMS tại Việt Nam
- Theo cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT) đến 5/2024, việc lắp đặt đã gần như hoàn thành. Số lượng tàu cá từ 15m trở lên đã lắp đặt lên đến 98,25%. Tuy nhiên số lượng tàu cá nhiều nhưng việc duy trì kết nối hàng ngày thấp đạt dưới 50%.

- Việc mất kết nối hệ thống VMS xảy ra nhiều và phổ biến. Đặc biệt là ở các tỉnh có số lượng tàu cá không nhiều như Đà Nẵng, Hà Tĩnh, Hải Phòng. Gây khó khăn trong việc kiểm soát không biết tàu có đi khai thác trên biển hay không.
- Tình trạng chủ tàu và ngư dân cố ý tự tháo lắp thiết bị giám sát hành trình khi đang khai thác trên biển gửi sang tàu khác đang diễn ra có tổ chức rất tinh vi nhằm đưa tàu cá khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài. Mất kết nối do lỗi kỹ thuật thiết bị cũng là một nguyên nhân gây khó khăn trong kiểm soát.
Bài viết liên quan: IUU tại Việt Nam và quyết tâm kiểm soát loại bỏ tàu cá “3 không”.
Giải pháp nào giải quyết dứt điểm những khó khăn mất kết nối giám sát hành trình tàu cá
- Để thực hiện hiệu quả việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá trước tiên cần quy định chặt chẽ và xử phạt nghiêm minh các trường hợp vi phạm trong các công tác lắp đặt, hoàn thiện và duy trì kết nối. Tránh tình trạng lắp cho có, đối phó, không quan tâm đến hiệu quả.
- Hướng dẫn ngư dân và chủ tàu lựa chọn thiết bị VMS đạt chuẩn. Thiết bị phải được cơ quan chức năng phê duyệt, có khả năng hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt. Đáp ứng với môi trường và khí hậu biển.
- Yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp thiết bị hoàn thiện hệ thống kỹ thuật, hạn chế các lỗi xảy ra trong quá trình quản lý giám sát là thấp nhất có thể. Quy trình khắc phục lỗi kỹ thuật nhanh chóng và đảm bảo hiệu quả.

- Đồng thời xử lý nghiêm tình trạng khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Tránh tình trạng ngư dân cố tình tháo gỡ, tắt kết nối thiết bị VMS để khai thác ở các khu vực vi phạm, gây ảnh hưởng xấu đến uy tín của ngành thủy sản Việt Nam và nguy cơ chuyển màu cảnh báo của EC về IUU.
Việc hoàn thiện hệ thống giám sát hành trình tàu cá là một yêu cầu tầu tất yếu trong quá trình kiểm tra, giám sát các hoạt động của tàu trên biển, hoạt động khai thác, thực hiện các quy định của pháp luật nhằm đảm bảo phát triển ngành thủy hải sản trong nước cũng như nâng tầm quốc tế. Đóng góp một phần trong quyết tâm gỡ “thẻ vàng” cảnh báo của Châu Âu về IUU tại Việt Nam.
—————————–
CÔNG TY TNHH THÔNG TIN HÀNG HẢI SEACOM
Địa chỉ: Detech Tower Số 8, Tôn Thất Thuyết, Mỹ Đình 2, Nam Từ Liêm, Hà Nội
Hotline: 0888454222
Email: seacomcontact@gmail.com
Facebook: Công ty TNHH Thông tin Hàng hải Seacom
Tik Tok: Seacom Communication
Zalo: SEACOM